Campos de Prisioneiros de Guerra
Entre 50.000 e 60.000 españois dos campos de refuxiados alistáronse nas Compañías de Traballadores Extranxeiros, nun primeiro momento, esta inscripción era voluntaria, pero co estourido da II Guerra Mundial, esta inscrición foi forzosa. Aproximadamente 12.000 foron destinados á construción e mantemento directo da Liña Maginot; un sofisticado sistema de defensa composto por fortificacións, búnkeres e túneles conectados entre si ao longo da fronteira francesa con Alemaña, que se creía inexpugnable. Ante o avance das tropas nazis en Bélxica e Países Baixos, o exército francés e mailo británico crearon unha fronte ao longo da fronteira belga, que conectaba coa Liña Maginot.
Mais os alemáns lograron entrar a Francia na zona de Les Ardenes, na fronteira belga, unha área que debido á súa orografía, os comandantes franceses crían firmemente que non era posible asaltar, ou que de ser asaltada, o avance do exército inimigo ía ser moi lento dando tempo ao exército defensor para reorganizarse, polo que a fortificacións neste punto eran significativamente máis febles, carecendo as tropas de armas antiataque e canóns antiaéreos.
Os exércitos concentrados nesa zona retiráronse cara a Dunkerque, onde entre os días 26 de maio e o 4 de xuño de 1940, tivo lugar unha evacuación naval cara a Dover, nesta praia, había tamén republicanos españoles que estaban alistados na Lexión Estranxeira e seis Compañías de Traballadores Estranxeiros, ás cales non se lles permitiu embarcar ao non ser considerados coma parte do exército francés, morrendo nos combates ou sendo capturados polos nazis.
Na Liña Maginot, seguían resistindo o asedio alemán, pero tras a toma de Dunkerque por parte das tropas nazis, éstas dirixíronse cara a Liña Maginot, co obxectivo de atacala pola retagardia, os oficiais franceses fuxiron, e os republicanos españois destinados na Liña tentaron chegar ata a fronteira auiza, mais a complexa orografía impedíu que moitos puideran chegar e foron capturados polo exército alemán, e os que conseguiron chegar, foron devoltos polas autoridades suizas.
Estes prisioneiros de guerra, foron enviados a campos de prisioneiros de guerra, principalmente a stalags,(aínda que temos constancia de prisioneiros coruñeses que estiveron en frontstalags) abreviatura do termo Stammlager, “campamento principal”, que eran campos destinados a tropas e suboficiais; estes campos teoricamente estaban suxeitos ás normas acordadas no convenio relativo ao trato debido aos prisioneros de Guerra, de Xenebra do ano 1929, as cales, entre outras, estabelecían o dereito dos prisioneros de guerra á ter correspondencia, a unha asistencia sanitaria adecuada, así como regulamentaban o traballo ao que podían ou non podían ser sometidos e as súas remuneracións.
Estes campos estaban vixiados por soldados do exército alemán, e permitíase a entrada de membros da Cruz Vermella Internacional para velar polo cumplimento das medidas acordadas en Xenebra.
Ubicación dos campos de prisioneiros onde temos constancia que estiveron coruñeses (non se incluen os campos de concentración)
Ligazóns de interese
Información sobre a batalla de Francia (en inglés)
Documental “Los olvidados de la línea Maginot”
Páxina de turismo de Alsacia que indica os lugares da Liña Maginot que hoxe son visitables
Lista dos campos de prisioneiros de guerra en diferentes países durante a II Guerra Mundial (en alemán, francés e inglés)
Páxina web do memorial do Stalag VII A de Moosburg (en alemán, francés e inglés)
CAMPOS DE CONCENTRACIÓN nazis
A chegada dos nazis ao poder en Alemaña tivo como consecuencia, entre outras moitas, a rápida posta en práctica de políticas de eliminación dos seus rivais políticos. Acudiuse á creación dos chamados campos de concentración que acolleron nos anos 1933 e 1934 a milleiros de membros da oposición comunista e socialdemócrata especialmente. Estes campos situados inicialmente en lugares inespecíficos como fábricas e recintos abandonados ouantigasprisións, estaban controlados por diversas autoridades, pertencentesás SA e SS, e non tiñan unhaestrutura común de funcionamento. Foi a partir de 1934 cando Himmler procedeu á homoxeneización do seufuncionamento situándoos baixo o control exclusivo das SS e adoptando o de Dachau como modelo a seguir. Ademais pasaron a converterse en lugar preferente para acoller deportacións en masa de minorías étnicas (xudeos, xitanos) ou de elementos considerados perigosossociais, entendendo por tales a rivais políticos, persoas con eivas físicas oumentaisou da máisbaixa extracción social. Pódese dicir que se institucionalizaron e adoptaron trazos comúns como situarse fóra das cidades e ubicarse nas proximidades de canteiras, minas e fábricas para que o elevado número de presos que acollíanpuidese ser utilizado como man de obra. Na práctica convertéronse en auténticos campos de exterminio dada as extremas condicións de vida e os durísimos traballosaos que era sometida a súa poboación. A macabra lista de campos non parou de se incrementar: Buchenwald, Sachsenhausen, Mathausen, Ravensbrück,… Durante a Segunda Guerra Mundial creáronsenovos campos -Neuengamme, Auschwitz, Birkenau, Treblinka,…- que acolleron numerosos prisioneiros de guerra e foron escenario da denominada solución final para o xenocidio xudeo. Diferentes historiadores cifran en dazasete millons de persoas asasinadas..
Ligazóns de interese
Documental “Campos de resistencia”
Tablas de identificación dos prisioneiros
Versión en español das tablas de identificación dos prisioneiros
Buchenwald
Buchenwald, Alemaña
Ligazón web
Struthof-Natzweiler
Francia